วันอังคารที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555

ปรองดองไท้เก๊ก

หลังจากที่ผมได้คิดค้นทฤษฎีการคลังไท้เก๊ก  ซึ่งนับเป็น1 ใน 4 ทฤษฎีใหม่ของ "เศรษฐศาสตร์ไท้เก๊ก"  สิ่งใหม่นี้สามารถจะแก้ปมเงื่อนตายของทฤษฎีเคนส์  หรือ"กับดักเคนส์" ได้   และ ผมคิดว่าเราน่าจะประยุกต์สิ่งนี้มาใช้เพื่อแก้ปมเงื่อนตายของการเมืองไทย หรือ "กับดักเหลืองแดง" ได้ด้วยเช่นกัน  เนื่องจาก ไท้เก๊ก แปลเป็นอังกฤษว่า "supreme ultimate"  ดังนั้น "ปรองดองไท้เก๊ก"  อาจแปลเป็นภาษาไทยได้ว่า  "ทฤษฎีสุดยอดปรองดอง"  ซึ่งนี่นับเป็น 1 ใน 4 ทฤษฎีใหม่ของ "รัฐศาสตร์ไท้เก๊ก" ซึ่งผมอาจจะได้นำเสนอทฤษฎีที่เหลือต่อไปในอนาคต

ก่อนอื่นผมขอยืนยันว่าไม่ได้มีผลประโยชน์อะไรจากฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดเลย  แต่มีความมุ่งหวังในฐานะคนไทยคนหนึ่งที่ต้องการเห็นประเทศชาติเดินไปข้างหน้าได้โดยมีความขัดแย้งความอาฆาตพยาบาทลดลงโดยใช้หลักการของไท้เก๊กมาช่วย    แนวคิดแบบปกติสามัญแล้ว  "นิ่งก็คือนิ่ง"  "เคลื่อนก็คือเคลื่อน"  แต่ในแนวคิดของไท้เก๊กจะเพิ่มมาอีก 2 แนวทาง นั่นก็คือ "นิ่งคือเคลื่อน" และ "เคลื่อนคือนิ่ง"   แทนที่จะมี 2 แนวทาง จึงเพิ่มได้เป็น 4 แนวทาง  ดังนั้น  "การคลังไท้เก๊ก"  ซึ่งใช้แนวคิด "นิ่งคือเคลื่อน" จึงทำให้สามารถรัดเข็มขัดการคลังไปพร้อมๆ กับกระตุ้นเศรษฐกิจได้ด้วยการยืมพลัง   โดยที่ทฤษฎีการคลังแบบเคนส์จะทำเรื่องเช่นนี้ไม่ได้เลย

สิ่งนี้แม้จะคล้ายคลึงกับ "วิถีแมนเดลา" หรือ "ทางเลือกที่ 3"  ซึ่งชี้แนะว่า เราควรเลือกทางตรงกลาง ไม่ใช่ ประตูซ้ายหรือประตูขวาที่ปิดตาย  แต่แนวคิดนี้จะทำให้มีทางเลือกทั้งหมด 4 ทางด้วยกัน  ไม่เลือกทั้งประตูซ้ายและขวา  แต่ควรเลือก "ช่องบน" หรือ "ขอบล่าง"  ประตูต่างหากเป็นทางออก

แล้วมันเกี่ยวอะไรกับการเมืองไทย ??   หากคิดแบบสามัญ  การเลือกแนวทางสีแดง  ก็จะทำให้ขัดใจ "คนเสื้อเหลือง"  เช่น  การเดินหน้าพรบ.ปรองดองนิรโทษกรรม  แต่ หากจะเลือกแนวทางสีเหลือง   แช่แข็งนักการเมือง ล้มรัฐบาล  ขอพระราชทานนายกฯ ม.7  ก็จะขัดใจ  "คนเสื้อแดง"    ดังนั้น การเลือกแนวทางการเมืองแบบ "เหลือง-แดง" ย่อมขัดใจกลุ่มคนฝั่งตรงข้ามเสมอ  และ นั่นจะนำมาซึ่งความขัดแย้งในสังคมไทย   โดยเหลืองเน้นการอนุรักษ์  ส่วนแดงเน้นการเปลี่ยนแปลง  ยากที่จะมาบรรจบกันได้  แต่ไม่ใช่ว่าการเปลี่ยนแปลงจะดีกว่าเดิมเสมอไป    (การเปลี่ยนแปลงบางอย่างผิดทิศทางหรือเร็วเกินไป  เช่น การจำนำข้าวทุกเมล็ดราคาสูงลิ่ว  หรือ ค่าจ้างขั้นต่ำ 300 บาททั่วประเทศ  ก็ดูเหมือนจะส่งผลลบต่อเศรษฐกิจมากกว่าผลดี)  

ด้วยหลักของไท้เก๊กจึงมีอีก 2 แนวทางที่เพิ่มขึ้นมา คือ "สีดำ"  "สีขาว" โดย "สีดำ" เป็นแนวทางที่ขัดใจทั้งคนเสื้อเหลืองและเสื้อแดง  เช่น การกระทำของชายชุดดำ  ที่มุ่งกระทำผิดกฎหมายโดยได้รับการจ้างวานมา  เพื่อก่อวินาศกรรม และ ลอบสังหาร เมื่อถึงจุดที่ฝ่ายต้านรัฐบาลหมดหวังจะเจรจาอย่างสันติ  การต่อสู้กับภาครัฐก็อาจเดินมาถึงแนวทาง "สีดำ"  ได้  แม้แต่ เนลสัน แมนเดลา  รัฐบุรุษของโลกผู้ได้รางวัลโนเบลสันติภาพ  ก็ยังเคยเดินเส้นทางนี้  ด้วยการก่อวินาศกรรมในประเทศตนเองเพื่อต่อสู้กับรัฐบาลเหยียดผิวมาแล้วเช่นกัน

ดังนั้นทางออกสู่ความปรองดองที่แท้จริง จึงน่าจะเป็น "สีขาว"  หากเราเติมสีขาวเข้าไปมากๆ เข้า  เหลืองเข้มก็จะกลายเป็นเหลืองอ่อน  แดงเข้มก็จะกลายเป็นแดงอ่อน  ไม่ถึงกับ "สลายสี"  แต่เป็นการ "เจือจางสี"  ต่างหาก  โดยโพลล่าสุดในเรื่องการอภิปรายไม่ไว้วางใจ   ประชาชนที่ไม่เชียร์ทั้ง 2 ฝ่ายมีถึง 56%  นับเป็นสัญญาณที่ดีว่าคนไทยส่วนใหญ่เลือก "สีขาว"  ไม่ต้องการเป็นคู่ขัดแย้ง  และผมก็เป็น 1 ในนั้นด้วย

หากดำเนินกิจกรรมการเมืองให้คนเสื้อขาวพอใจ  ส่วนคนเสื้อเหลืองและเสื้้อแดง พอยอมรับได้ ....  มันมีวิธีการแบบนั้นด้วยหรือ ??   หาก ดช.นปช. ชกต่อยกับ ดช.ปชป.ก็ดี   ดช.พท.ชกต่อยกับ ดช.อพส.ก็ดี ในโรงเรียนจนเจ็บทั้งคู่ และ ข้าวของเสียหายอย่างมาก   เราควรจะแก้ไขปัญหาอย่างไร ....  แทนที่จะไปค้นหาความจริงว่า  ใครออกกี่หมัด  เตะไปกี่ครั้ง  มีการใช้เข่าและศอกด้วยไหม??   ทางแก้ไขดีๆของโรงเรียนคือจะถือว่าผิดทั้งคู่  ให้ต่างฝ่ายต่างขอโทษ และ ให้อภัยกัน และ ขอโทษต่อโรงเรียนด้วย   ส่วนโรงเรียนก็ลงโทษตามกฎแต่ก็พร้อมจะให้อภัยทั้งคู่

หากมองในแง่ "ยืมพลัง"  เราน่าจะยืมพลังความนิยมของละครยอดฮิต "บ่วง" และ "แรงเงา" ก็จะเห็นว่า การล้างแค้นเอาคืนแบบ "ตาต่อตาฟันต่อฟัน" ไม่สามารถจะแก้ไขปัญหาความขัดแย้งให้หมดไปได้   สิ่งที่ทำแก้ไขปัญหาความขัดแย้งได้เบ็ดเสร็จนั้น คือ "การอโหสิกรรม"  ต่างหาก   การขออภัยและการให้อภัยต่อฝ่ายตรงข้าม  ขออภัยต่อประชาชน และ ขออภัยต่อประเทศชาติ   เป็นสิ่งที่ควรจะได้กระทำอย่างเป็นรูปธรรมในสิ่งที่ผิดพลาดถึง 6 ปีที่ผ่านมา  แน่นอนว่าสิ่งนี้จะแตกต่างจาก "การนิรโทษกรรม"  โดยแต่ละบุคคลต้องรับโทษตามกฎหมายกันไป  แต่การลดความโกรธความเกลียดความพยาบาทในจิตใจของคนไทยคงสักครึ่ง  เป็นเรื่องที่ควรเร่งรีบกระทำ

ดังนั้น  "พิธิอโหสิกรรมแห่งชาติ" คือ สิ่งที่ควรรีบจัดขึ้นก่อนสิ้นปีเพื่อเป็นของขวัญปีใหม่แด่คนไทยก็น่าจะเหมาะสม  นิมนต์พระท่านมาเทศน์เรื่องความสำคัญของการอโหสิกรรม   เชิญตัวละครสำคัญระดับแกนนำของพันธมิตรฯ   นปช.  และ 2 พรรคการเมืองใหญ่  มาแลกดอกไม้สีขาวกันคนละดอก  และ สวมเสื้อขาวลายธงไตรรงค์ทับเสื้อเดิมๆ   สำหรับ  "คนที่คุณก็รู็ว่าใคร" ซึ่งอยู่ต่างแดนนั้น  ช่วยส่งวีดีโอลิงก์ และ ลูกๆ มาเป็นตัวแทนด้วยก็ดีนะครับ

ผมเชื่อว่าบริษัทจัดอีเวนต์พร้อมจะทำพิธีกรรมนี้ให้ซึ้งมากๆ  จนคนไทยน้ำตานองท่วมแผ่นดิน  ควรเผยแพร่ภาพนี้ออกไปทั่วโลก  เพื่อประกาศว่าคนไทยพร้อมเดินก้าวแรกสู่การปรองดองที่แท้จริง  และ   หากเราเดินก้าวแรกได้อย่างถูกต้องงดงาม   ก็น่าจะหวังได้ว่าก้าวต่อๆ ไปน่าจะเป็นเส้นทางที่สดใสกว่าปัจจุบัน

สิ่งที่รัฐบาลควรทำก็คือ
1. ไม่ทำในสิ่งที่ัขัดใจ "คนเสื้อขาว" การทำเช่นนั้นจะทำให้ฝ่ายต่อต้านรัฐบาลเพิ่มขึ้นอย่างมาก
2. พยายามจัดกิจกรรม "สีขาว" ให้มากขึ้น  เช่น  การร่วมแสดงความจงรักภักดีพร้อมเพรียงกันทั่วประเทศในวันเฉลิมฯก็เป็นหนึ่งในนั้น   พิธีอโหสิกรรมแห่งชาติก็เป็นหนึ่งในนั้น  นิมนต์พระเทศน์ออกรายการโทรทัศน์ถึงประโยชน์ของการอโหสิกรรมและความสามัคคีก็เป็นหนึ่งในนั้น  หากคิดไม่ค่อยออกจริงๆ ก็ควรจัดประกวดเรียงความ "เราจะปรองดองกันได้อย่างไร ??"  ในระดับนักเรียน นักศึกษา และ ประชาชนทั่วไป   ก็น่าจะได้ไอเดียดีๆ นับร้อย   ยืมพลังสมองของคนทั้งประเทศมาช่วย
3. เปิดประตูการเจรจาเพื่อสันติอยู่ตลอดเวลา   เพราะ  หากปิดประตูนี้เสียแล้ว  นั่นหมายถึง การผลักให้ฝ่ายต้านรัฐบาลเลือกเดินเส้นทาง "สีดำ" ด้วยการก่อการร้าย  วินาศกรรม หรือ  ลอบสังหาร

แนวคิดนี้อาจประยุกต์นำไปใช้กับสถานการณ์ 3 จังหวัดชายแดนใต้ได้ด้วย  ไทยได้เสียงบประมาณถึง 1.8 แสนล้านบาทเพื่อดูแลความสงบ  แต่ก็ยังมีความสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินจำนวนมาก  มันจะดีกว่าไหมหากนำเงินนั้นไปพัฒนาพื้นที่ให้เจริญ  อยู่กันอย่างสันติ   โดยอาจจัดตั้งเป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษ  เขตวัฒนธรรมพิเศษ หรือแม้แต่เขตปกครองพิเศษ  ก็คงจะดีกว่ามาก  และอาจ  "ยืมพลัง" ความแข็งแกร่งของเศรษฐกิจมาเลเซียมาร่วมพัฒนาด้วยก็น่าจะดีมากๆ นะครับ


วันจันทร์ที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555

วิกฤติครั้งใหม่นี้ อาจมีข่าวดีการศึกษาไทย

วิกฤติเศรษฐกิจโลกที่กำลังจะเกิดขึ้นครั้งใหม่ตั้งแต่ต้นปี 2013 นี้   ผมใช้ชื่อว่า "วิกฤติหมูหัน"  ซึ่งเป็นเกิดการทรุดตัวของยุโรปและจีนรวมกันเป็นหลัก   ขณะที่ ศจ.รูบินี  ตั้งชื่อไว้แล้วว่า "Perfect Storm"  และ สำนักข่าวต่างประเทศบางแห่งตั้งชื่อเตรียมไว้แล้วว่า  "วิกฤติ 3D : Double Dip Depression"

ไม่ว่าจะใช้ชื่อเช่นไร  อาการของปีหน้าน่าจะสาหัสมากๆ  เพราะ ยุโรปยังคงแก้ไขปัญหาผิดทางด้วยการมองปัญหายูโรโซนเพียงแค่ "หนี้การคลัง"  จึงบีบให้ประเทศอ่อนแอรัดเข็มขัดการคลังอย่างแรงทำให้สถานการณ์แย่ลงไปเรื่อยๆ   แม้ว่าทางแก้ไขปัญหาที่ถูกต้อง ซึ่งก็คือ ยอมให้กรีซ และ PIIGS ทั้งหมดออกจากเงินยูโรเพื่อสร้างสมดุล   แต่จะกระทบต่อการเคลื่อนไหวของเงินทุนและเศรษฐกิจอย่างรุนแรงในระยะสั้น  โดยมีการคาดการณ์ความเสียหายได้ถึง 17 ล้านล้านยูโร    สำหรับญี่ปุ่นนั้นเดินหน้าเข้าสู่ภาวะถดถอยหลังจากการมีข้อพิพาทหมู่เกาะกับจีนทำให้ดีมานด์ของสินค้าแบรนด์ญี่ปุ่นลดฮวบ    ส่วนอเมริกาก็จะมีปัญหาของ "หน้าผาการคลัง" คงตกลงด้วยการรัดเข็มขัดอยู่บ้างซึ่งจะทำให้เศรษฐกิจอาจถึงขั้นถดถอยอยู่ดี   และ  จีนซึ่งส่งออกไปยัง 3 ประเทศนี้เป็นหลักก็คงหลีกหนีความเสียหายไปไม่พ้น  ดัชนีตลาดหุ้นซึ่งเป็นตัวชี้นำเศรษฐกิจล่วงหน้ายืนที่ระดับบริเวณต่ำสุดในรอบ 4 ปีดังนั้นส่อแววว่า จีนน่าจะ hard landing

คราวนี้มาถึงวิธีการรับมือวิกฤติ  โดยนักเศรษฐศาสตร์สำนักเคนส์  นั้นเชื่อในนโยบายการคลังแนะว่า รัฐบาลควรทุ่มงบประมาณเข้าไปไม่อั้น  ไม่ต้องแคร์ถึงหนี้สินภาครัฐแต่อย่างใด   กลุ่มนี้ไม่เห็นด้วยกับนโยบายการรัดเข็มขัดการคลังรวมไปถึง QE ด้วย   ขณะที่นักเศรษฐศาสตร์สำนักการเงินนิยมนั้นเชื่อมั่นเฉพาะในนโยบายการเงิน  แนะนำว่ารัฐบาลควรรัดเข็มขัดการคลังเพราะ เชื่อว่าไม่น่าจะมีผลกระทบต่อเศรษฐกิจเท่าใดนัก  และ ธนาคารกลางควรคงดอกเบี้ยต่ำๆ ต่อไปพร้อมๆ กับเดินหน้าทำ QE ต่อเนื่อง

อย่างไรก็ดี  ด้วยข้อจำกัดทางนโยบายการคลังและการเงิน การจะหวังว่าวิธีการแบบเดิมๆ จะช่วยให้เศรษฐกิจโลกฟื้นตัวกลับมาได้นั้นคงไม่ง่าย   "สำนักเศรษฐศาสตร์ไท้เก๊ก" ซึ่งเป็นสำนักเศรษฐกิจใหม่ของเอเชียบูรพา  ที่ได้นำเอาภูมิปัญญาตะวันออก (เต๋าและไท้เก๊ก)  เข้าไปผสมผสานกับ ภูมิปัญญาตะวันตก (ทุนนิยม) สร้างขึ้นมาเป็น 4 ทฤษฎีใหม่ คือ การคลังไท้เก๊ก  การเงินไท้เก๊ก  FX ไท้เก๊ก และ บำนาญไท้เก๊ก  โดย "การคลังไท้เก๊ก"  เป็นแนวคิดที่หักล้างทฤษฎีการคลังของจอห์น เมย์นาร์ด เคนส์ (บิดาแห่งเศรษฐศาสตร์มหภาค)  แบบเดิมๆ  เป็นการเปลี่ยนเศรษฐศาสตร์มหภาคอย่างมากถึงขั้น  "การปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์"  (paradigm shift)  กันเลยทีเดียว

ผมและสำนักพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ คือ ฝ่ายผลิตสำหรับองค์ความรู้ใหม่นี้   หาก กระทรวงศีกษาฯ รับหน้าที่เป็นฝ่ายการตลาด  เพื่อนำมาความรู้ใหม่ของโลกนี้เข้าบรรจุในหลักสูตรของชั้น ม.6  (ราว5 แสนคน)  และ ปริญญาตรีสายสังคมศาสตร์ปี 2  (ราว 2 แสนคน)  ก็จะทำให้นักเรียนนักศึกษาไทยได้เข้าใจถึงประเด็นที่ผิดพลาดของเศรษฐศาสตร์มหภาคที่ร่ำเรียนกันมานาน   ดังนั้น  ประเทศไทยก็อาจได้เยาวชนราว 7 แสนคนต่อปีที่จะมีความรู้ก้าวล้ำนำหน้านักศึกษาของมหาวิทยาลัยระดับท็อปเทนของโลกเสียอีก  และ ความรู้ใหม่นี้มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะ เกี่ยวข้องกับการแก้ไขวิกฤติเศรษฐกิจโลก  อันจะมีผลต่อชีวิตความเป็นอยู่ของประชากรโลกถึง 7 พันล้านคน  ขณะที่นักเศรษฐศาสตร์ชั้นนำของโลกเองก็แทบจะหาคำตอบดีๆ ให้กับวิกฤติเศรษฐกิจโลกไม่ได้   แต่เยาวชนไทยจะสามารถตอบได้เป็นฉากๆ  อย่างง่ายดายราวพลิกฝ่ามือ

ผมจะไม่เรียกสิ่งนี้ว่า "การปฏิรูปการศึกษา" เพื่อให้เยาวชนไทยมีความรู้วิ่งไล่ทันเพื่อนบ้านใน AEC อย่างมาเลเซีย หรือ สิงคโปร์  แต่นี่จะเป็น "การปฏิวัติการศึกษา"  เพื่อให้เยาวชนไทยมีความรู้ก้าวล้ำนำหน้ากว่า  เกาหลีใต้ ญี่ปุ่น อังกฤษและอเมริกา  กลายเป็นผู้นำของโลกด้านความรู้ใหม่ทางเศรษฐศาสตร์กันเลย   ท่านผู้หลักผู้ใหญ่ของกระทรวงศึกษาฯ หากอ่านมาถึงบรรทัดนี้  ก็อาจต้องขยี้ตาแล้วกลับไปอ่านใหม่ว่ามันจะไปได้ขนาดนั้นเลยหรือ ??    "ถ้าพวกท่านบ้าพอที่คิดว่าจะพลิกโลกการศึกษาของไทยได้  บางทีพวกท่านน่าจะทำได้จริง" (ดัดแปลงจากโฆษณา Think Different ของ Apple)    ผมเชื่อว่านี่นับเป็นโอกาสทองในรอบศตวรรษที่ประเทศไทยจะเริ่มก้าวขึ้นเป็นผู้นำโลกด้านทฤษฎีความรู้ใหม่ๆ   โดยในอนาคตอาจมีเยาวชนคนรุ่นใหม่ได้คิดหักล้าง 4 ทฤษฎีใหม่ที่ผมคิดค้นขึ้น  แล้วสร้างเป็นทฤษฎีใหม่ๆ อีกสัก 8 ทฤษฎีก็เป็นได้   ท่านรมว.ศึกษาฯ คงไม่ปล่อยโอกาสนี้หลุดลอยไป  และน่าจะทำเรื่องนี้ให้เป็นผลงานชิ้นโบว์แดงของรัฐบาลชุดนี้เป็นแน่  หากทำสำเร็จท่านก็อาจได้รับสมญานาม "บิดาแห่งการปฏิวัติการศึกษาไทย"

แต่หากนักเรียนนักศึกษาคนใด  ไม่อยากทนรอความเชื่องช้าของระบบราชการแบบไทยๆ ซึ่งอาจใช้เวลาหลายปีเรียนจบกันไปหลายรุ่น  จากความรูัใหม่ๆ ของโลกก็อาจกลายเป็นความรู้เก่าๆ ไปเสีย  ผมขอแนะนำให้รีบไปหาอ่านหนังสือ "เศรษฐศาสตร์ไท้เก๊ก"  (Taiji-Econ. : ศาสตร์แขนงใหม่กู้วิกฤติโลก)  เพื่อนำหน้าคนอื่นอยู่สักก้าวนะครับ


วันพุธที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555

2013 : ไฟลามทุ่ง

ย้อนอดีตกลับไปหลังเกิด "วิกฤติแฮมเบอร์เกอร์"  ปี 2008 ทั่วทั้งโลกต่างเร่งระดมกันใช้นโยบายการคลัง  ซึ่งเป็นการ "ใช้น้ำ" จำนวนมหาศาลเพื่อเร่งดับไฟที่ลุกโหม   ซึ่งก็พอจะทำให้ไฟดับได้เกือบสนิท  แต่อย่างไรก็ดี  ยังมีประเทศหนึ่งที่เรียกได้ว่าอ่อนแอที่สุด   กลายเป็นศูนย์กลางของการลุกไหม้ครั้งใหม่ นั่นก็คือ "กรีซ" โดยประเทศนี้ได้เข้าสู่ภาวะเศรษฐกิจถดถอยรอบ 2 (double dip recession)  ก่อนประเทศอื่นๆ  ในโลกตั้งแต่ปี 2010

หลังจากนั้น  วิกฤติหนี้ยุโรป  ซึ่งความจริงแล้วต้นเหตุไม่ใช่ "หนี้การคลัง" แต่เป็น "หนี้สินต่างประเทศ" อันเนื่องมาจาก "กับดักยูโร" ที่ผูกประเทศอ่อนแอและแข็งแรงไว้ด้วยกัน  ส่งผลให้เกิดการเสียสมดุลของดุลบัญชีเดินสะพัด และ เกิดการสะสมหนี้ต่างประเทศจำนวนมากในประเทศอ่อนแอของยูโรโซน (PIIGS)   โดยไฟได้ลุกลามจาก  กรีซ  ไปยังประเทศ PIIGS อื่นๆ  จนเข้าสู่ภาวะถดถอยไปด้วยแล้วเช่นกันในปี 2011-2012 อันเนื่องมาจากการรัดเข็มขัดการคลังของ สเปน และอิตาลี   ในปัจจุบันไฟก็เริ่มจะลามเข้าสู่แกนกลางของยูโรโซน อย่าง เบลเยี่ยม และ ฝรั่งเศส  ท้ายที่สุดเยอมนีก็ยากจะรอดไปได้  

สำหรับ ญี่ปุ่นนั้น หลังจากมีปัญหาพิพาทกับ จีน  ทำให้อุณภูมิทางเศรษฐกิจสูงขึ้น จนลุกติดไฟไปด้วยแล้วเช่นกัน  เศรษฐกิจมีโอกาสสูงมากที่จะถดถอยได้อีกครั้งหนึ่ง  ด้วยข้อจำกัดทั้งนโยบายการเงินและการคลัง

การรัดเข็มขัดอย่างรุนแรงระดับ 4% GDP ที่หวั่นเกรงกันในชื่อ "หน้าผาการคลัง"  (Fiscal Cliff)  ของอเมริกา ก็เป็นสัญญาณที่อันตรายอย่างมาก  ถึงแม้สามารถจะตกลงกันได้  ก็ยังคงอาจเป็นการรัดเข็มขัดการคลังราว 2% GDP หรือครึ่งหนึ่งของแผนเดิม  โดยอาจเรียกเป็น "ทางลาดการคลัง" (Fiscal Slope)  ก็ยังคงเป็นระดับที่อันตรายอยู่ดี  เพราะ นี่เป็นการใช้น้ำที่น้อยลง ขณะที่ไฟลุกโหมแรงขึ้นจากเพื่อนบ้านทั้ง ยุโรป และ ญี่ปุ่น

หากเราเชื่อตามสุภาษิตโบราณเดิมๆ ว่า "น้ำน้อยย่อมแพ้ไฟ"  และ โดยทฤษฎีเคนส์ก็เชื่อตามนั้น  จะเห็นว่าเศรษฐกิจโลกอาจเดินหน้าเข้าสู่แดนอันตรายอย่างยิ่ง  เพราะ ยุโรป นั้นตัดสินใจไปแล้วว่าจะ "รัดเข็มการคลัง" กันทั้งภูมิภาค  ส่วนอเมริกา และ ญี่ปุ่นก็ดูเหมือนว่าจะต้องทำตามไปบ้างด้วยข้อจำกัดที่หนี้สินภาครัฐเริ่มสูงเกินจะควบคุมแล้ว   บทสรุปก็คือ การใช้น้ำน้อยลงเพื่อสกัดไฟที่ดูเหมือนจะลุกลามรุนแรงขึ้นซึ่งน่าจะสกัดไฟไว้ไม่อยู่   นั่นคือ  รัดเข็มขัดการคลังและยอมให้เศรษฐกิจถดถอย

แต่หากจะใช้น้ำมากขึ้นเพื่อดับไฟ  ก็ดูเหมือนจะมีข้อจำกัดทางการคลัง  โดยเฉพาะในประเทศอ่อนแอที่พึ่งพิงเงินทุนจากต่างประเทศ เช่น ประเทศในกลุ่ม PIIGS ซึ่งจะไม่สามารถฉีดน้ำแบบไม่อั้นอย่างทีเคนส์แนะนำได้อีกแล้ว  และ ไม่ว่าจะเลือกทาง "รัดเข็มขัด" หรือ "คลายเข็มขัด" จะเลือกใช้ "น้ำน้อย" หรือ "น้ำมาก" ก็ดี  หนี้สาธารณะ ต่อ GDP  ยังคงเพิ่มขึ้นไปเรื่อยๆ และ ฐานะการคลังก็แย่ลงเรื่อยๆ อยู่ดี  สำหรับประเทศพัฒนาแล้วที่มี GDP เติบโตอยู่ในระดับต่ำ และ โครงสร้างประชากรเป็นสังคมผู้สูงอายุ   นี่คือสิ่งที่ผมเรียกว่า "กับดักเคนส์"  

ดังนั้น  หากคิดอยู่ในกรอบรอบนี้เศรษฐกิจโลกเสร็จแน่ๆ   แต่หากเราคิดนอกกรอบออกไปก็จะพบว่า  มันไม่ได้มีเพียงน้ำเท่านั้นที่สกัดไฟได้   "การยืมพลัง" ของสารเคมีในถังดับเพลิงก็อาจช่วยสกัดไฟไว้ได้เช่นกัน   ถูกต้องแล้วนี่คือแนวคิดของ "การคลังไท้เก๊ก" นั่นเอง  ด้วยวิธีการยืมพลังนี้  จะทำให้เราสามารถ  "ใช้น้ำน้อยลงแต่สกัดไฟได้ดีขึ้น"   การยืมพลังจากกองทุนต่างๆ โดยเฉพาะ กองทุนบำนาญ  น่าจะช่วยให้ประเทศพัฒนาแล้วแก้ไขวิกฤติการคลัง ไปพร้อมๆ กับกระตุ้นเศรษฐกิจได้ด้วย

และ สำหรับปัญหาในยุโรปที่ติด "กับดักยูโร" ด้วยนั้น ก็คงต้องใช้  "FX ไท้เก๊ก"  มาช่วยเหลือด้วยเพื่อให้แต่ละประเทศสามารถใช้ค่าเงินที่เหมาะสมและดึงสมดุลกลับคืนมาได้   แทนที่จะยืนกระต่ายขาเดียวรักษาระบบยูโรแบบไร้สมดุลเช่นนี้ต่อไปมีแต่จะทำให้สถานการณ์แย่ลงไปเรื่อยๆ ทั้งภูมิภาค  

สรุปก็คือ  โลกกำลังจะลุกเป็นไฟในลักษณะ "ไฟลามทุ่ง"  โดนเริ่มจาก "กรีซ" ลามไปยัง PIIGS  และ จะตอนนี้เริ่มลามไปยัง  ฝรั่งเศส  เยอรมนี และ ญี่ปุ่น   โดยประเทศที่อ่อนแอเติบโตช้ามีหญ้าแห้งมากหน่อย มีการใช้น้ำสกัดไฟน้อยหน่อยก็จะลุกไหม้ติดไฟได้เร็วกว่า  แต่สุดท้ายประเทศไทยที่แม้หญ้ายังเขียวอยู่ก็คงหนีรอดเหตุการณ์แบบนี้ไปได้ยากเช่นกัน   ผมจึงได้รวบรวมความคิดเป็น 4 ทฤษฎีใหม่กลายเป็นหนังสือ "เศรษฐศาสตร์ไท้เก๊ก"  (Taiji-Econ.)   เพื่อเตรียมรับมือกับวิกฤติเศรษฐกิจแบบ "ไฟลามทุ่ง"  ที่กำลังจะมาถึงนี้   หากสนใจก็ลองหาอ่านดูได้นะครับ


วันพฤหัสบดีที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555

ECB : ผู้ไม่เข้าใจในปัญหา

ทำไมเรื่องนี้จึงมีความสำคัญมากๆ   การที่ประธานธนาคารกลางยุโรป (ECB)  พูดว่า "ผมจะพยายามทำทุกวิถีทางเพื่อรักษาระบบยูโรไว้"   อาจสร้างความเชื่อมั่นให้กับนักลงทุนส่วนใหญ่   แต่กับนักเศรษฐศาสตร์ที่เข้าใจถึงที่มาที่ไปของปัญหาแล้ว   ประโยคนี้น่าหวั่นวิตกเป็นอย่างยิ่ง  เปรียบเสมือนการพูดว่า "ผมจะพยายามแก้ไขปัญหาทุกวิถีทาง  เพื่อรักษาต้นตอของปัญหาไว้"  นั่นเอง   ECB ได้เข้าใจถึงปัญหาที่แท้จริงในยูโรโซนจริงหรือ ??

หากการไม่เข้าใจถึง "สมุทัย" แล้ว  ยิ่งไม่ต้องพูดถึง "มรรค" และ "นิโรธ" กันเลย  การที่ ECB มองว่าปัญหาทั้งมวลในยูโรโซน  นั้นเกิดจากการขาดดุลการคลังที่สูง รวมไปถึงหนี้ภาครัฐที่สูงเกินไป  นั้นเป็นการมองปัญหาที่ปลายเหตุ  ตัวอย่างเช่น  ทำไมสเปน ซึ่งมีหนี้ภาครัฐเพียง 69% GDP  จึงมีปัญหาเศรษฐกิจที่หนักหนาสาหัสกว่า  อังกฤษ (85%)  อเมริกา (103%)  และ ญี่ปุ่น (212%)  อย่างมาก   ถึงแม้จะดูที่การขาดดุลการคลัง  สเปนที่ 4.5% นั้นก็ต่ำกว่าระดับ 7-8% GDP  ของประเทศยักษ์ใหญ่ทั้ง 3 นั้นอยู่หลายขุม

เหตุแห่งปัญหาที่แท้จริงในยูโรโซนก็คือ "ระบบเงินยูโร" นั่นเอง  ด้วยการผูกค่าเงินประเทศแข็งแรงกับประเทศอ่อนแอไว้ด้วยกัน   ทำให้ดุลบัญชีเดินสะพัดของประเทศอ่อนแอ (PIIGS)  ขาดดุลอย่างมาก   ส่งผลให้หนี้สินต่างประเทศสะสมต่อเนื่อง   เป็นลักษณะอาการเดียวกันกับ วิกฤติเตกีล่าของเม็กซิโก และ วิกฤติต้มยำกุ้งของไทย  ต่างหาก

เมื่อมองเหตุแห่งปัญหาผิดๆ  ก็เลยแก้ไขปัญหาแบบผิดๆ เช่น
- แทนที่จะให้  กรีซ ได้ใช้ค่าเงินที่เหมาะสม  ECB กลับให้กรีซทนใช้ค่าเงินที่ไม่เหมาะสม (เงินยูโร) ต่อไป  ทั้งๆที่ค่าเงินที่เหมาะสมในการสร้างสมดุลบัญชีเดินสะพัดได้ค่าเงินควรจะอ่อนกว่านี้ราว 20-25%  
- แทนที่จะให้กรีซ สร้างสมดุลกับต่างประเทศได้  ปรากฏว่าการดำรงเงินยูโรไว้  ทำให้กรีซ ขาดดุลบัญชีเดินสะพัดถึง 9.8% GDP  ในปี 2011  แม้เศรษฐกิจจะย่ำแย่มากๆ แล้วก็ตาม  เมื่อดูจากการขาดดุลสะสมที่่มากกว่า 5% GDP ต่อเนื่องกัน 12 ปีแล้ว  อาจกล่าวได้ว่าอาการของวิกฤติในกรีซ ดูจะย่ำแย่กว่า วิกฤติต้มยำกุ้งของไทยเสียอีก  
- แทนที่จะมุ่งทำให้เศรษฐกิจกรีซฟื้นตัว  กลับบังคับให้ "รัดเข็มขัดการคลัง"  ทำให้เกิดการว่างงานมากขึ้นเรื่อยๆ สูงกว่าระดับ 25% ไปแล้ว  และ ไม่มีวี่แววจะดีขึ้นแต่อย่างใด  ประชาชนจำนวนมากต้องไปคุ้ยถังขยะเพื่อหาอาหารใส่ท้องกิน  จึงไม่น่าแปลกใจเลยที่จะมีการประท้วงอย่างรุนแรงทั่วประเทศ

"การรัดเข็มขัด" จะส่งผลให้เศรษฐกิจแย่ลง  รายได้รัฐบาลลดลงไปด้วย  จึงทำให้ไม่สามารถรัดเข็มขัดได้ตามแผน   ซึ่งเป็นปัญหาที่เรียกว่า "ปฏิทรรศน์ของการรัดเข็มขัด"  (paradox of austerity)  ซึ่งเคนส์ก็ได้เตือนเรื่องแบบนี้ไว้แล้วถึง 80 ปีก่อนหน้านี้   

หากจะวิจารณ์อย่างตรงไปตรงมาก็คือ  "โลกอยู่ในภาวะที่อันตรายอย่างยิ่ง  เพราะ ปล่อยให้องค์กรที่ไม่เข้าใจถึงต้นตอปัญหาที่แท้จริง  เข้ารับผิดชอบดูแลแก้ไขปัญหาที่ยิ่งใหญ่มากๆ ในยุโรป   การแก้ไขปัญหาจึงผิดทิศผิดทาง และ ไร้มนุษยธรรมอย่างยิ่ง"  

ทางออกของเรื่องนี้คือ การใช้ทฤษฎีใหม่อย่าง "FX ไท้เก๊ก" เพื่อให้ PIIGS ได้ใช้ค่าเงินที่เหมาะสมกับเศรษฐกิจของประเทศตนเอง  โดยการแบ่งค่าเงินเป็น 3 ระดับ Eura Euri และ Euro ก็น่าจะเป็นเรื่องที่จะช่วยสร้างทั้ง ดุลยภาพ และ เอกภาพในยุโรปได้   ส่วน "การคลังไท้เก๊ก" ก็ควรนำมาเชื่อเพื่อให้ประเทศ กรีซ สเปน สามารถรัดเข็มขัดการคลัง  ไปพร้อมๆ กับกระตุ้นเศรษฐกิจได้  โดยใช้แนวคิด "การยืมพลัง" และ "ในนิ่งมีเคลื่อน" มาช่วย   ซึ่งเรื่องนี้เป็นแนวคิดนอกกรอบของทฤษฎีเคนส์แบบเดิมๆ  

สำหรับประเทศอเมริกา และ ญี่ปุ่นนั้น  จำเป็นต้องรัดเข็มขัดการคลังในปี 2013 เพราะหนี้สินภาครัฐเริ่มสูงเกินไปแล้ว  แม้จะไม่ถึงขั้น "หน้าผาการคลัง" (fiscal cliff)  แต่ก็น่าจะเป็นระดับ  "ทางลาดการคลัง" (fiscal slope)  และ การรัดเข็มการคลังราว 3 แสนล้านเหรียญ สรอ. หรือราว 2% GDP ของสหรัฐอเมริกา ก็อาจผลักให้ประเทศเข้าสู่ภาวะเศรษฐกิจถดถอยรอบ 2 ได้ไม่ยาก  ซึ่งก็เป็นสถานการณ์ที่ไม่ต่างกับญี่ปุ่นนัก  

"วิกฤติหมูหัน" จึงเดินหน้ามาเยือนโลกของเราอย่างหลีกเลี่ยงได้ยาก  และ ทฤษฎีเศรษฐศาสตร์เดิมๆ ทั้งการคลัง การเงิน อัตราแลกเปลี่ยนปัจจุบันไม่สามารถต่อกรได้อย่างมีประสิทธิภาพ  ผมจึงได้คิดค้นทฤษฎีใหม่ออกมา 4 ทฤษฎี  ประกอบกันขึ้นเป็นศาสตร์แขนงใหม่ของโลก  "เศรษฐศาสตร์ไท้เก๊ก"  (Taiji-Econ.)   กลายเป็นรูปเล่มแล้วด้วยการสนับสนุนของ "กรุงเทพธุรกิจ"   ซึ่งหากแปล "ไท้เก๊ก" เป็นภาษาอังกฤษได้ว่า "supreme ultimate"   ดังนั้น  ศาสตร์ใหม่นี้ก็คือ  "เศรษฐศาสตร์ขั้นสุดยอด"  นั่นเอง

ผมเชื่่อมั่น 99.99% ว่า  นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบลเกือบทุกท่านไม่รู้จักว่า "เศรษฐศาสตร์ไท้เก๊ก" คืออะไรและมีประโยชน์อะไรต่อเศรษฐกิจโลก   นี่นับเป็นโอกาสซึ่งมีเพียงไม่กี่ครั้งในประวัติศาสตร์ชาติไทยที่นักศึกษาและคนไทยจะสามารถมีความรู้ทฤษฎีใหม่ๆ ที่ล้ำหน้ากว่าชาติใดๆ ในโลก   โดยศาสตร์แขนงใหม่นี้อาจเป็นก้าวแรกของ "การปฏิวัติการศึกษาไทย"  ก็เป็นได้   หากสนใจก็ลองหาอ่านดูนะครับ